Het druggebruik in heel Brussel neemt fors toe en dat heeft negatieve gevolgen voor ons openbaar vervoer. Vooral de aanwezigheid van druggebruikers in de metro zorgt voor een onveiligheidsgevoel bij heel wat reizigers. Wat doet de MIVB tegen dit fenomeen, dat de afgelopen maanden groeide? Hoe versterken we de veiligheid zodat jij je veiliger voelt in onze stations? In deze blog lees je hoe we dit probleem aanpakken.
Maatschappelijk probleem
De drugsproblematiek overstijgt duidelijk de rol en bevoegdheden van de MIVB. Haar opdracht is in de eerste plaats de organisatie van openbaar vervoer in Brussel en er dus voor zorgen dat jij vlot op je bestemming raakt. De MIVB heeft niet de mogelijkheden en middelen voor opvang van druggebruikers of drugbestrijding. Dat is een taak van de overheid.
Druggebruik is bovendien een breed maatschappelijk probleem dat niet specifiek is aan het openbaar vervoer. Je ziet gebruikers overal: op straat, in portalen van banken en grote gebouwen, in openbare parkings,… De oplossing ligt bij een globale aanpak.
In afwachting daarvan probeert de MIVB de ongemakken voor jou zoveel mogelijk te beperken. We opteren voor een zo menselijk mogelijke aanpak van de druggebruikers in onze stations, die zeer kwetsbare mensen zijn.
Actie op verschillende vlakken
Zoals je al in een van onze artikels kon lezen, werken wij op meerdere fronten. We werken samen met de ordediensten en gespecialiseerde diensten en verenigingen. Zo steunen we vzw’s actief in de sector op vlak van rondes, preventie, medische hulp en opvang. We ijveren op meerdere niveau’s voor een gestructureerde aanpak en werken actief mee in werkgroepen.
Heel concreet komen de ordediensten regelmatig en doelgericht tussen in de Brusselse metrostations. De veiligheidsagenten van de MIVB zijn vaak aanwezig bij die opdrachten, om die te vergemakkelijken. Zij kennen immers goed het terrein en kunnen de politie bijstaan.
De acties zijn onder meer bedoeld om druggebruikers uit het station te halen en te begeleiden naar een gebruikslokaal voor verslaafden buiten het openbaar vervoer, daklozen te benaderen en opvang voor te stellen, dealers op te pakken, de stations terug eigen maken en het veiligheidsgevoel te verhogen. Na elke actie is de vaststelling helaas dat de betrokken personen zeer snel gewoon terug hun plaats innemen.
Rol veiligheidsagenten MIVB
700 km net, 20 op 24 uur
Om meer context te krijgen is het goed om even stil te staan bij de rol van een veiligheidsagent en de uitgestrektheid van het Brusselse net. De MIVB telt vandaag 2.200 haltes en 69 stations, goed voor in totaal 700 kilometer lijnen. Om dit gebied te dekken rekenen we op 300 veiligheidsagenten en nog eens zoveel stationsmedewerkers. Gezien ons net, en ondanks hun aantal, is het voor onze medewerkers uiteraard niet mogelijk om altijd en overal aanwezig te zijn. Zeker niet omdat we die mankracht elke dag moeten verdelen over ruim 20 uur dat ons net wordt uitgebaat.
VIGILIS
Naast het feit dat onze veiligheidsaagenten beëdigd zijn, beschikken ze ook over een VIGILIS-accreditatie. Dankzij die accreditatie mogen ze inbreuken op de vervoersregels vaststellen, zoals reizen zonder vervoerbewijs of storend gedrag (roken, grafitti,…). Ze hebben echter helemaal geen politionele bevoegdheden.
Concreet beschikken de veiligheidsagenten van de MIVB met VIGILIS-accreditatie over de volgende bevoegdheden:
- verbaliseren op eigen beddingen in geval van inbreuken en storend gedrag
- identiteit vragen aan reizigers
- een reiziger 30 minuten ter plaatse houden in afwachting van de politie, als die zijn identiteit niet wil bekend maken
- in geval van een misdrijf: de reiziger uit de publieke ruimte houden voor 2 uur, in afwachting van de politie
- handboeien gebruiken wanneer de persoon een gevaar is voor zichzelf of voor andere reizigers (bv. als een persoon op de sporen probeert te springen)
Het ministerie van Binnenlandse Zaken kent de VIGILIS-accreditatie toe na een opleiding tot bewakings- en veiligheidsagent, gegeven door G4S. Onze medewerkers moeten nadien slagen voor testen bij SELOR. Samen is dat goed voor een traject dat tussen de 4 en 5 maanden duurt.
Je begrijpt dus dat de MIVB-veiligheidsmedewerkers enkel bevoegd voor inbreuken van het vervoersreglement. Zij kunnen niet tussenkomen voor drugsfeiten, omdat die van criminele aard zijn. Enkel de politie kan dat. Bij betrapping op heterdaad kunnen ze wel de politie oproepen.
Conclusie
Druggebruik in de Brusselse metro is een zeer serieus en structureel probleem waarbij de oplossing precies ligt in een gestructureerd aanpak die preventie, opvang en acties van ordediensten combineert. Dat overstijgt onze taak als openbaar vervoer.
Wij pakken de problematiek systematisch aan waar we kunnen, samen met de ordediensten, en hebben de bevoegde overheden al meermaals opgeroepen tot een globale aanpak. Als gevolg van die oproep vonden al verschillende vergaderingen plaats. Wij nemen hier actief aan deel en roepen nogmaals iedereen op om werk te maken van snelle actie, gezien de ernst en urgentie van de situatie.