Vanochtend kregen we heel wat vragen over vertraging op metrolijnen 1 en 5. Oorzaak van het probleem was wat in MIVB-jargon een “fictieve bezetting” wordt genoemd. We leggen uit wat dat concreet betekent. Kort gezegd : het veiligheidssysteem detecteert een metro die er in werkelijkheid niet is.

Ons metronet beschikt sinds de start in 1976 over een zeer strikt veiligheidssysteem : het ATP of automatic train protection (system). Dat zorgt ervoor dat de kans op een ongeluk heel klein is. Hoe werkt het ? Het hele metronet is voorzien van bakens met veiligheidssignalisatie. Op het moment dat dit systeem een metro detecteert op de sporen, springen de lichten in het vorige station op rood. Zo kan de volgende metro niet voorbij, kan hij niet te dicht naderen op de vorige en vermijdt ATS een mogelijke botsing.
Stel dat de bestuurder een rood licht zou negeren (of de toegelaten snelheid overschrijden), dan remt zijn metro automatisch en kan hij niet opnieuw vertrekken alvorens een specifieke procedure te volgen: de bestuurder moet contact opnemen met de dispatching die de toelating geeft om opnieuw verder te rijden.

Geen enkel systeem is onfeilbaar

En dat is precies wat er deze ochtend is gebeurd tussen Maalbeek en Merode. De lichten bleven op rood staan omdat het veiligheidssysteem een metro detecteerde. De tijd dat de dispatching nodig had om alle gegevens te analyseren en te zien dat het in de realiteit niet ging om een metro was die zich op de sporen bevond (vandaar “fictieve bezetting”), kregen de metro’s de toelating om toch te rijden tussen deze twee stations. Ze moesten echter een maximumsnelheid van 25 km/u respecteren zolang de fictieve bezetting aanhield.

Dat zorgde gezien de ongelukkige locatie van het probleem voor vertragingen. Deze vertragingen zorgden voor hinder op de lijnen 1 en 5. We moesten een technische ploeg ter plaatse sturen die de exacte locatie van het probleem moest vinden en uiteindelijk het defecte onderdeel vervangen.

De metro’s richting Stokkel en Herrmann-Debroux bevonden zich al snel achter de vertraagde metrostellen, wat zorgde voor een file. Die file moest op haar beurt dan weer opgelost worden door regulatie: bepaalde metrostellen moesten hun reizigers, die al vertraging hadden opgelopen, laten uitstappen. Die stellen konden dan weer rechtsomkeer maken om reizigers op te pikken in de andere richting. Die zagen immers al een tijd geen metro meer voorbijkomen door de voorgaande vertragingen.

De cijfers van vanochtend

De fictieve bezetting werd om 9.17 uur gedetecteerd en een ploeg ter plaatse gestuurd.
Om 10.49 uur was het technisch probleem opgelost. De fictieve bezetting was verdwenen.
Om 11.04 uur liep ook de regulatie af en reed de metro opnieuw volgens de normale frequentie.