De iets oudere reizigers en Brusselaars zullen het zich vast herinneren: de trams en bussen van de MIVB droegen niet altijd dezelfde grijze metaalkleur van vandaag. Toen onze archiefdienst daar een vraag over kreeg, doken zie in hun archiefdocumenten. Het resultaat: een korte geschiedenis van de kleuren van het Brussels openbaar vervoer.
Alles op “primrose yellow”
In de beginjaren van het Brusselse openbaar vervoer zorgen verschillende privébedrijven voor de uitbating van het net. Elk bedrijf geeft zijn trams en bussen een eigen look. Een van de bekendste voorbeelden is de iconische “chocoladetram” van de Chemins de fer économiques. De tram krijgt zijn bijnaam omwille van de donkerbruine kleur, die sterk doet denken aan chocolade.
Nadat de Tramways bruxellois in 1928 de Chemins de fer économiques als enige overblijvende concurrent opslorpen, krijgen alle voertuigen dezelfde lichtgele kleur: “primrose yellow”. Dat moet zorgen voor een merkidentiteit en visuele eenheid in het Brussels openbaar vervoer.
Bij onze oprichting in 1954 nemen we dat unieke, onderscheidende en rustgevende lichtgeel gewoon over voor onze bussen en trams. Leuk detail: tot eind 1960 kocht de MIVB haar primrose yellow afwisselend bij drie leveranciers: Solabel, Levis en De Keyn.
Rode, groene en witte voertuigen
In die tijd werden trouwens verschillende kleurencombinaties voorgesteld voor de modernisering van de bovengrondse vloot, waarvan één heel bijzondere: een mengeling van rood, groen en wit. Het idee was de kleuren van de stad Brussel te verenigen met die van het Gewest. Er werd zelfs een test op ware grootte gedaan, maar (gelukkig) werd dit nooit goedgekeurd. Het werd kanariegeel!
Een nieuwe tram, een nieuwe stijl
In 2006 ontdekken de Brusselaars voor het eerst een heel nieuwe tram: de T3000. De tram is stiller, comfortabeler en blaast de vloot van de MIVB nieuw leven in. Ook het design van dit rollend materieel is anders.
Het nieuwe ontwerp is van de hand van Axel Enthoven (Yellow Window). De Antwerpse designer laat het geel voor wat het is en opteert voor sobere metaalkleuren. Hij steekt zo de hand uit naar de geschiedenis van Brussel: de metaalkleuren symboliseren het belang van Brussel voor de Art nouveau en het belang van de tram voor Brussel.
Het design oogt modern en straalt klasse uit. Het wordt uitgerold over de hele vloot. Zo krijgen ook de nieuwe metro’s, Boa’s genaamd, dezelfde look als de bussen en trams. Het hele park krijgt als basis een metaalkleur, maar elke modus krijgt specifieke accenten: goud voor de tram, koperrood voor de bus en brons voor de metro.
Een overwogen keuze
Axel Enthoven legt het zelf zo uit : “We willen ons onderscheiden door elegantie, esthetische kwaliteit en een nieuwe soberheid. (…) Wij hebben een project uitgewerkt dat binnen een algemeen concept past. Neem nu een mooie limousine. Stel u die nu eens voor in een rode of in een kanariegele kleur. Dat zou nergens op lijken!”
“De MIVB gaf lange tijd meer aandacht aan het functionele dan aan de andere aspecten van haar uitrustingen. Intussen richt de MIVB haar blik steeds meer op de klant en wat hij verwacht. Vanuit dat vernieuwende standpunt probeert de vervoersmaatschappij techniek en esthetiek met elkaar te verzoenen. Want ook het uitzicht bepaalt de aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer. Autofabrikanten zijn er zich al sinds jaar en dag van bewust dat naast de technische prestaties van een voertuig ook de vorm, de lijn, het gebruikte materiaal,ende kleur van doorslaggevend belang zijn bij de aankoop van een wagen. Om de mensen voor het openbaar vervoer te winnen, verdient dus het esthetische aspect ook de nodige aandacht.”
M7
Ook in de toekomst zullen onze bussen, trams en metro’s in deze kleuren blijven rondrijden. Zo zijn ook onze nieuwe bussen en de nieuwe M7-metro en tram (TNG), die in de loop van 2021 op het net verschijnen, van de hand van Enthoven.
Wist je trouwens dat we bij de keuze van onze nieuwe M7-metro aan onze reizigers vroegen of ze het liefst een metro met gouden of zilveren accenten kregen? Het zilver haalde het.
We weten het: er zijn nog altijd mensen die nostalgisch terugdenken aan onze gele trams en bussen.
Maar les goûts et les couleurs… Over smaken valt niet te twisten.
De informatie in dit artikel komt van onze archiefdienst. De dienst is beschikbaar voor alle vragen betreffende de geschiedenis van de MIVB. Meer info: archives@mivb.brussels