Achtergrond: sluiten van deuren op onze voertuigen
Je weet het wel, zodra het geluidssignaal weerklinkt om de deuren te sluiten, mag je niet meer op een voertuig stappen. Maar hoe werkt dat systeem van openen en sluiten? Is het automatisch? En kan de bestuurder in tijden van corona niet gewoon alle deuren openen aan alle haltes? We leggen het je hier uit.
Bus en tram
In al onze bussen en trams sluiten de deuren automatisch. Het zijn de reizigers die de deuren individueel openen door op de knop te duwen. Het enige wat onze bestuurders doen is het hele systeem vergrendelen of ontgrendelen. Door de deuren te vergrendelen kunnen ze niet opengaan tussen twee haltes, dus ook niet als je op de knop drukt. De bestuurder kan het systeem trouwens pas vergrendelen nadat alle deuren volledig gesloten zijn.
Een dubbele veiligheid op de bussen
De automatische sluiting van de deuren is op alle bussen geïnstalleerd, met uitzondering van de deur vooraan. Het bestaat uit twee veiligheidssystemen:
- Een aanwezigheidsdetectie zorgt ervoor dat de deuren niet kunnen sluiten wanneer iemand zich dicht bij de deur bevindt. In de oudere voertuigen gebeurt dat dankzij een vloersensor, op de nieuwere voertuigen door infrarooddetectie.
- Elke deur heeft een voelboord die de deuren automatisch heropent bij detectie van een obstakel tijdens de sluiting.
De sluiting van de deuren verloopt trouwens volgens de Europese norm R107. Die beschrijft hoe een deur op een voertuig bestemd voor personenvervoer moet werken.
... en onze trams
Net als in onze bussen sluit de deuren van onze trams automatisch, op de eerste deur vlakbij de bestuurder na. Ook hier zijn er twee vergelijkbare veiligheidssystemen aan het werk:
- Een infraroodsensor detecteert wanneer iemand dichtbij de deur staat. Is dat het geval dan zullen de deuren niet automatisch sluiten.
- Een voelboord zal zorgen voor een heropening van de deuren wanneer die een obstakel detecteert bij de sluiting.
Ook hier is het een Europese norm, EN 14752, die de werking van de deuren beschrijft. Het gaat dan specifiek over die van een spoorvoertuig bestemd voor personenvervoer.
Trouwens, de trams van het type T2000 hebben geen aanwezigheidsdetectie. Hun deuren sluiten automatisch na 20 seconden. Vandaar dat het zo belangrijk is het geluidssignaal te respecteren.
De metro
In de metro is het niet mogelijk om alle deuren in 1 keer automatisch te openen. Ook hier kan de bestuurder enkel beslissen de deuren te ver- of ontgrendelen.
De bestuurder ontgrendelt dus alle deuren en het is de reiziger die beslist om de deur te openen door op de knop te drukken. Als er dus niemand aan een bepaalde deur op- of afstapt en op knop drukt, blijft ze dicht.
Bij onze nieuwe metrostellen M7 zal de opening en sluiting van de deuren overigens volledig automatisch verlopen. De reiziger zal dus niet meer op een knop moeten drukken, want de deuren (en sluiten) openen vanzelf in elke station. Opletten dus dat je zeker niet tegen de deuren gaat leunen!
Opstappen terwijl het veiligheidssignaal weerklinkt is trouwens een heel slecht idee. Je brengt jezelf ernstig in gevaar. De druk die de deuren uitoefenen is sterk en je kan gekneld raken. Vingers of voorwerpen die vast komen te zitten tussen de deuren zijn niet makkelijk vrij te maken en zijn in sommige gevallen zo fijn dat het veiligheidssysteem ze niet detecteert. Deuren van de metro zijn dus niet zoals deuren van een lift!
De deuren blokkeren is ook de metro, en de honderden reizigers die erop zitten, vertragen. Behoorlijk asociaal dus. Wees dan ook hoffelijk.
Sneeuwbaleffect
De regulatie van de metro verloopt volgens een precies uurrooster, als een metronoom. Een bord aan het perronhoofd informeert de metrobestuurder of hij op schema rijdt. Wanneer de bestuurder het geluidssignaal laat afgaan voor sluiting van de deuren, kan geen enkele reiziger nog veilig aan boord gaan.
Stel nu dat we toch nog een extra reiziger laten opstappen (15 sec) en toch nog een andere omdat er plots nog een reiziger staat, en we dat zo in elk station doen? Dan raakt dit metrostel nooit meer op schema. Meer nog, dit zou een vertraging veroorzaken voor alle metrostellen die volgen.
In de spits zit er 180 seconden tussen de metrostellen. Deze frequentie laat niet toe om lang in een station stil te staan om reizigers te laten instappen, gezien de nabijheid van het volgende metrostel. Zaken verschillen in de spits tegenover ’s avonds, wanneer de frequentie later ligt en de bestuurders een late reiziger nog kunnen toelaten.
Blokkeer de deuren niet
Of je nu met tram, bus, of metro reist, de basisregel is dezelfde: blokkeer de deuren niet. De regel is zeer eenvoudig: wanneer je het geluidssignaal hoort, stap je niet meer op of van het voertuig. De deuren blokkeren veroorzaakt niet alleen een minder goeie werking van het net (en vertragingen over het hele net), maar je brengt je eigen veiligheid in gevaar!
Deuren openen in tijden van corona
Sinds de start van de coronacrisis krijgen we vaak de vraag of onze bestuurders niet de deuren kunnen openen aan elke halte. Een begrijpelijke vraag: zo krijg je extra luchtverversing en hoef je niet op de knop te drukken. Daarom pasten we ons aan waar we dat konden.
Zo openen de bestuurders bij de nieuwe trams alle deuren die zich bevinden aan de zijde van de halte (uitgezonderd de eerste deur) wanneer een reiziger de stopknop indrukt of een teken geeft dat hij wil instappen. Dat geldt ook voor onze bussen.
Automatisch alle deuren openen aan alle haltes is praktisch ondoenbaar. Dat zou willen zeggen dat we aan elke halte moeten stoppen, zelfs als er niemand op- of afstapt. Dat zou de rittijd enorm verhogen! Dus tenzij onze bestuurders binnenkort de gedachten kunnen lezen van de reizigers en dus weten wanneer ze willen op- of afstappen, druk je dus best op de halteknop of steek je je hand op aan de halte.
Voor onze metro's en oude trams is het helaas technisch gezien onmogelijk om alle deuren veilig langs een enkele kant te openen. En als het niet veilig kan, dan doen we het niet.
Meer weten?
