In het trainingscentrum van Haren staat wel een heel bijzondere container: de Evactunnel. Sinds kort maakt de container deel uit van de praktische opleiding voor trambestuurders. Wij geven er graag een woordje uitleg over.

Wat en waarom?

De vraag kwam van de trambestuurders zelf: ze wilden graag een praktijksessie waarbij ze de evacuatie uit een tramtunnel zouden inoefenen.

Zo kwam Marc, knowledge and training manager, op het idee voor de Evactunnel: “In deze ruimte wordt een evacuatie gesimuleerd in een donkere tunnel, en leren de trambestuurders hoe ze het best te werk kunnen gaan. Het is belangrijk om bestuurders zo goed mogelijk voor te bereiden op alle mogelijke praktijksituaties, en een incident hoort daar ook bij. Los van grootschalige rampoefeningen bestonden al theoretische evacuatieprocedures, maar het was nodig om die theorie voor iedereen om te zetten in praktijk, zodat onze chauffeurs beter voorbereid zijn. Als we er met deze opleiding in slagen om één persoon te redden, is de doelstelling bereikt.”

In Brussel zijn er echter bijna geen ongebruikte spoortunnels te vinden, en al zeker niet in de buurt van het trainingscentrum in Haren. Een ander optie was om ’s nachts op de sporen te gaan oefenen, wanneer het verkeer stilligt, maar dat zou heel ingewikkeld zijn.

Hoe wordt het incident precies gesimuleerd?

De bedoeling was om een pre-metrostation na te bootsen. Zo kwam Marc op het idee om de situatie te simuleren in een zeecontainer, die niet te ver van de leszalen kon geplaatst worden en de verplaatsingstijd beperkt.

Om zo dicht mogelijk aan te leunen bij reële situaties, zijn er een aantal elementen in de container geplaatst: sporen, ballast, een stuk van een echte tram, een pre-metroseinlicht, een tegenspoor, een baken, kabelgoten, een kinderwagen, een rookgenerator… Op de relatief korte weg van de tram naar de uitgang zijn er heel wat hindernissen voorzien. Zo hangt het seinlicht bijvoorbeeld met opzet lager zodat je er zou kunnen tegen lopen, ligt er een loshangende kabel tussen de ballast op de sporen… Tijdens de oefeningen zijn kreten van panikerende reizigers te horen.

Verschillende scenario’s worden uitgetest, ook met personen met beperkte mobiliteit. Er wordt geoefend op evacuatie na pech van de tram of een elektriciteitspanne met de deuren van de container open, dringende evacuatie door een noodsituatie zonder brand met de deuren van de container gesloten, dringende evacuatie met brand, rook en omgevingsgeluiden.

Tijdens de evacuatie zelf loopt de chauffeur voorop en waarschuwt hij de reizigers voor alle hindernissen. Iedereen legt zijn hand op de schouder van de persoon die voor hem loopt, om te vermijden dat mensen achterop geraken. Als er rookontwikkeling is, kan je amper zien waar je loopt.

De container staat op een kleine helling: als het om een brand gaat, moeten mensen zich steeds naar de lager liggende uitgang begeven, ook al is die misschien verder weg dan de hoger liggende uitgang. Aangezien rook stijgt, is er in de hogere zones een groter gevaar op intoxicatie…

Weetje: de tram van Evactunnel is een afgedankte tram die al aan zijn derde (!) leven toe is: na zijn jaren op de sporen, en de promo-tijd voor de nieuwe tram 9 aan het ziekenhuis van Jette, beleeft hij nu de tijd van zijn leven 🙂 De tram is onderaan en bovenaan ingekort om in de zeecontainer te passen.

Geslaagde training?

Sinds 1 maart 2017 volgen alle trambestuurders deze praktische evacuatie-opleiding: momenteel hebben een 370-tal bestuurders de opleiding al gevolgd, nog een 900-tal wachten ongeduldig om deze boeiende opleiding te volgen. De bestuurders zijn zeer enthousiast over de opleiding. Verschillende andere teams zijn bovendien ook geïnteresseerd om deze opleiding te volgen.

De evacuatie-opleiding duurt een halve dag en wordt gecombineerd met een andere halve dag praktijk waarbij de bestuurders remoefeningen doen op een testspoor.