Op het Liedstplein zijn zopas werken begonnen in het kader van onze toekomstige metrolijn 3. De perfecte gelegenheid om in de archieven van de gemeente Schaarbeek te duiken en te ontdekken wat er vroeger op het plein gebeurde. Over muziek, een schuilkelder en elektriciteit. En een nieuw metrostation.

Sinds enkele dagen voeren we werken uit aan een technisch lokaal dat zich bevindt tussen de Paleizen- en Gallaitstraat. Het gaat om voorbereidende werken en dus niet om de bouw van het toekomstige metrostation Liedts.

Het technisch lokaal is een zogenaamd “elektrisch onderstation” waarin installaties van zowel de MIVB als Sibelga huizen. Zij leveren respectievelijk stroom voor het tramnet en de woningen in de wijk. De werken moeten de installaties moderniseren.

Goed om weten: wij beschikken over ons eigen elektriciteitsnet om onze trams en metro’s van stroom te voorzien. Ons net voedt ook onze stel- en werkplaatsen. In totaal hebben we daar ongeveer 200 ondergrondse, technische lokalen (of onderstations) voor, verspreid over heel Brussel. Op die manier rijden onze trams en metro’s volledig autonoom. In geval van een incident ondervindt het “gewone” elektriciteitsnet dus geen hinder, en vice versa.

De kabels van Sibelga leveren de elektriciteit niet enkel voor het Liedtsplein, maar voor alle 19 Brusselse gemeenten. Sibelga telt meer dan 3.000 technische lokalen verspreid over het gewest.

De werken zijn begonnen op 1 oktober 2020 en het einde is voorzien voor de lente van 2021. 

Een oude schuilkelder….

Terwijl we een tijd geleden nog een onderwaterrobot gebruikten om een oude voetgangerstunnel onder het Noordstation te onderzoeken, is dat in dit geval niet nodig. Het onderstation bevindt zich namelijk in een oude schuilkelder! Alleen bevindt die zich op de plaats waar het nieuwe metrostation Liedts moet komen. We moeten dus verhuizen en profiteren ervan om de verouderde installaties te moderniseren.

… maar ook een kiosk!

Op het einde van de 19de eeuw, was het Liedtsplein een heel levendige Brusselse buurt, zoals je kan lezen op de blog van de gemeente Schaarbeek. Elke zon- en feestdag was de demonteerbare kiosk het toneel van concerten.

In 1912 werd op basis van plannen van architekt Adophe Paillet en vaste constructie gebouwd. De kiosk werd opgetrokken in Art Nouveau-stijl en zijn koepel deed denken aan die van de Sint-Mariakerk, niet zo veraf.

Op het podium van de kiosk speelden uiteraard orkesten. Maar in de onderbouw bevond zich ook een wachtzaal voor de tramreizigers. Later kwam er een lokaal bij voor de trambestuurders, een politie- en hulppost, een krantenverkoopstand en ook… urinoirs. Dat laatste zorgde trouwens voor verontwaardiging van de toenmalige oppositie in de gemeenteraad!

In 1925 nam de kiosk van het Josaphatpark langzaam maar zeker de plaats in van die op het Liedtsplein. In 1941, in volle oorlog, werd onder de kiosk een schuilkelder gebouwd die de toenmalige infrastructuur verving. Een schuilkelder waarin zich vandaag onze technische installaties bevinden!

Het bovengrondse deel van de kiosk werd op het eind jaren ’40 of begin jaren ’50 afgebroken.

Met de verhuizing en modernisering van ons onderstation zijn we getuige van het einde van de geschiedenis van de kiosk van het Liedtsplein… en de geboorte van het metrostation “Liedts”.